“`html

Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek’ten Ekonomi Değerlendirmesi

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Merkez Bankası’nın sunduğu dezenflasyon patikasının oldukça belirgin olduğunu ve 2023 yılı sonu için enflasyonun %24 orta nokta hedefi ile belirlenen bandın içerisinde gerçekleşeceğini duyurdu.

Şimşek, Türkiye Bankalar Birliği’nin (TBB) 68. Genel Kurul Toplantısı’nda yaptığı konuşmada, küresel ekonomik gelişmeler ve Türkiye’nin mali durumu hakkında kapsamlı değerlendirmelerde bulundu.

Orta Vadeli Program’ın (OVP) bankacılık sektörü tarafından güçlü bir destekle karşılandığını vurgulayan Bakan Şimşek, bu destek için bankalara teşekkür etti:

“Bankacılık sektörü, içerisinden geçtiğimiz bu süreçte OVP’nin etkilerini hissetti. Ancak, bu durum tamamen normaldir. Hep birlikte daha iyi bir gelecek için çabalarken, geçici olumsuz etkileri yönetmemiz gerekecek. Bugün, bankacılığın piyasa değeri gösterdiği gelişmelerle neredeyse iki katına çıkmış durumda. Bankamızın karlılığı istenen seviyede olmasa da, piyasa değerlendirmeleri oldukça olumludur. Şu anda bankaların piyasa değeri, defter değerine oranı 0,6’dan 1,1’in üzerine çıkmış durumda. Bu, piyasanın OVP ve bankacılık sektörünün geleceği hakkında olumlu düşündüğünü gösteriyor.”

OVP’nin seyrini ve etkilerini de paylaşan Şimşek, programın ana amacının fiyat istikrarı olduğunu belirtirken, sürdürülebilir yüksek büyüme için fiyat istikrarının zorunlu olduğunu ifade etti.

Şimşek, piyasalarda yaşanan dalgalanmaların dezenflasyon programını etkileyip etkilemeyeceğine dair şu eklemelerde bulundu:

“Yıl sonu enflasyonunun beklenen aralıkta gerçekleşeceğine dair içten bir güvenimiz var ve bunun için gerekli tüm önlemleri alıyoruz. Kısa vadede bazı olumsuz beklentilerle karşılaşabiliriz ama TL’deki değer kaybı oldukça sınırlı. Merkez Bankası’nın başkanı da bunu belirtti. Bunun yanı sıra, finansman koşulları sıkı ve petrol fiyatları önemli ölçüde düştü.”

Bu iki faktör, enflasyonu aşağıya çekmekte ve sınırlamakta etkili. Dezenflasyon programının başarılı bir şekilde ilerlediğini vurgulamak isterim; hem bankacılık hem de reel sektör, bu süreci dikkate almalıdır. Programımız özel sektör için bir kılavuz niteliğinde ve sonuçlarıyla reel sektörün yararına olması gerektiğini belirtmek isterim.

MAL ENFLASYONUNDAKİ DÜŞÜŞÜN DEVAM ETMESİ BEKLENİYOR

Bakan Şimşek, hizmet enflasyonundaki düşüş ile birlikte, temel mallar ve genel mal enflasyonunun %20 ile %30 arasına gerilediğini aktardı.

“Bu düşüş eğilimi güçlü şekilde devam edecek, çünkü para politikası dezenflasyonist bir yaklaşım sergiliyor ve maliye politikaları da destekleyici bir yön izliyor.” diyen Şimşek, şunları ekledi:

“Özellikle 2025’ten itibaren yönetilen ve yönlendirilen fiyatları destekleyecek kadar güçlü bir dezenflasyon programı uygulamak niyetindeyiz. Arz yönlü politikalar sürdürülüyor, konut arzı artıyor. Deprem bölgesinde önemli miktarda konut açığı giderilecektir. Gıdada ve yenilenebilir enerji alanında öncelikli adımlar atılmıştır. Bu şartların, dezenflasyonist bir dinamik oluşturma ihtimali yüksektir. Merkez Bankası’nın öngördüğü dezenflasyon yönelimi net, yıl sonunda enflasyonun %24 orta değeri ile hedeflenen aralıkta gerçekleşmesini bekliyoruz. 2024 yılı için %12, sonraki yıl ise %8 olacağı öngörülüyor.”

GELECEK YILLARDA ENERJİ SEKTÖRÜNDE ÜRETİM ÖNEM TAŞIYOR

Şimşek, cari denge konusunu da gündeme getirerek, bunun makroekonomik istikrar açısından kritik bir unsur olduğunu vurguladı. Küresel büyümedeki yavaşlamanın Türkiye’nin ihracatını olumsuz etkilediğini ifade etti.

Şimşek, “Küresel ekonomi belki %2,8 büyüyecek ama Türkiye’nin ticaretindeki durum bu oranın çok altında. Böyle bir ortamda, ihracat performansı değerli olsa da zayıflama riski her zaman mevcut.” şeklinde konuştu.

İç talepteki yavaşlama ve buna bağlı olarak ithalat alanında da azalma olduğunu anlatan Şimşek, düşük petrol fiyatlarının doğrudan ticaret açığına olumlu yansıdığını belirtti.

Şimşek, “İçerde petrol ve doğal gaz üretiminde önemli bir artış var. Önümüzdeki yıllarda bu artışın hız kazanacağını düşünüyorum. Yeşil dönüşüm, enerji ithalatını kısıtlıyor. Cari açıktaki iyileşme, sürdürülebilir bir düzeye ulaşacak. Ancak risklerin de mevcut olduğunu unutmayalım.” diyerek ticaret politikalarındaki dinamik değişimlerin önemine dikkat çekti.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, dezenflasyon programının öngörülen çerçevede geçtiğini vurgulayarak, “Kararlılığımız tam. Enflasyonu düşürerek finansmana erişimi kalıcı hale getireceğiz ve reel sektörün büyümesini destekleyeceğiz.” dedi.

Şimşek, TBB Genel Kurulu yaptığı konuşmada, geçen yıl cari açığın milli gelire oranının %0,8’e gerilediğini, bu yıl bu rakamın biraz daha yukarıda kalacağını öngördüklerini ifade etti. Aylık veriler üzerinden “cari açık artıyor” yorumlarının doğru olmadığını belirten Şimşek, “Zaten programda öngörmüşüz bu durumu. Ama mevcut cari açık, tahminlerimizin altında kalacak.” dedi.

Petrol fiyatlarının beklenenin altında olduğunu ve paritenin Türkiye lehine geliştiğini kaydeden Şimşek, şu ifadeleri kullandı:

“Euro/dolar paritesinin 1’den 1,05’e çıkması, cari işlemler dengesini 2 milyar dolar iyileştiriyor. Petrol fiyatlarının program öngörülerine göre bir yıl boyunca 10 dolar daha düşük olması dış ticaret açığımızı 4 milyar dolar aşağı çekecek. Bu noktada, Türkiye’nin cari işlemler açığının program öngörülerinin altında kalacağını bekliyoruz. Böylelikle dış borç/milli gelir oranını düşürmüş olacağız.”

BÜTÇE HARCAMALARI ÖNGÖRÜLER İÇERİSİNDE OLACAK

Bakan Şimşek, harcama disiplini konusunda herkesin tereddüde düşmemesi gerektiğini vurguladı: “Bütçe harcamaları bütçe tahminleri çerçevesinde gerçekleşecek.” dedi. AB tanımlı kamu borç stokunun milli gelire oranının %25 olduğunu kaydeden Şimşek, bu oranın gelişmekte olan ülkelerde %70’in üzerinde, gelişmiş ülkelerde ise %90’ın üzerinde bulunduğunu belirtti.

Hızlı bir biçimde bütçe açığını azaltma hedeflerinin ana sebebinin, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın (TCMB) elini güçlendirmek, mali tamponları reformlar için yeniden inşa etmek ve kırılgan kesimleri korumak olduğunu söyledi. “Eğer yavaşlama nedeniyle bütçe açığımız bir miktar artarsa ve sonuçları açısından dezenflasyonist gelişim gösterirse, bu büyük bir sorun oluşturmaz.” şeklinde açıkladı.

Şimşek, programın harcama disiplinine ve tasarruf önerilerine dair de bilgi verdi: “Son 10 yıl içerisinde 100 birimlik bütçeden ortalama 109 birim harcama yapıldı. Geçen yıl ise 100 birimlik bir bütçeden yalnızca 96,7 birim harcandı. Bu örnek, tasarruf ve bütçe disiplininin önemini gösteriyor.”

“SANAYİ YATIRIMLARINA DEVAM EDİLECEK”

Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek, Türkiye’nin ekonomik büyüme sürecinde ılımlı bir dönem geçirdiğini ifade ederek sürdürülebilir yüksek büyümenin temellerinin atıldığını vurguladı.

İstihdam oranlarındaki artışa dikkat çeken Şimşek, geçen yıl oluşturulan istihdamın %66’sının hizmetler sektöründe gerçekleştiğini belirtti. “Sadece imalat sanayisinde kötüye gidiş var demek yanıltıcıdır. İmalat sektörü bizim için kritik bir öneme sahip ve bu alanda destekleyici adımlar atmaya devam edeceğiz.” dedi. Ayrıca, imalatçı küçük ve orta büyüklükteki işletmeler için yeni bir kredi garanti paketi açıklanacağını vurguladı.

Şimşek, imalat sanayisinin Türkiye ekonomisinin %20’sini temsil ettiğini belirterek, “Dolayısıyla, Türkiye ekonomisi yine büyümeye devam ediyor.” şeklinde değerlendirmelerde bulundu.

FİNANSMANA EŞİT ERİŞİM SAĞLAYACAĞIZ

Bakan Şimşek, programlarının etkinliğini bir kez daha belirterek, “Bu konuda kararlıyız. Enflasyonu düşürerek finansmana erişimi sağlamayı hedefliyoruz.” dedi. 2023 yılına dair yaşanan iki önemli ekonomik şoku hatırlatan Şimşek, bu zorlukların programın dayanıklılığını kanıtladığını ifade etti.

Şimşek, rezervdeki artışlardan, KKM’nin bakiyesindeki düşüşten, ülke risk primindeki azalmadan ve kur dalgalanmalarındaki azalmadan bahsederek, programın genel anlamda istikrar sağladığını belirtti.

“TÜRKİYE’YE BAKIŞ AÇISI OLUMSUZ OLAMAZ”

Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek, son dönemdeki olumlu gelişmelere dikkat çekerek, PKK terör örgütünün feshi ve silahsızlanmasının Türkiye için büyük bir kazanç olacağını ifade etti.

Yüksek küresel borç, iklim değişikliği ve artan jeopolitik gerginlikler gibi konulara da değinen Şimşek, özellikle ABD ve Çin’in jeostratejik rekabetinin etkilerine işaret etti. Şimşek, Türkiye’nin yüksek küresel borçluluk oranına sahip olmadığını ve bu durumun ülkenin yatırım çekme potansiyelini artırdığını söyledi.

KADINLARIN İŞ GÜCÜNE KATILIMINI ARTTIRMA ÇABALARI

Şimşek, Türkiye’nin ihracat yaptığı ülkelere yönelik avantajlarını vurgulayarak, küresel ticaretteki dalgalanmalara karşı dayanıklılık seviyesinin yüksek olduğunu belirtti. Kadınların iş gücüne katılımını artırmayı hedeflediklerini söyleyen Şimşek, Türkiye’nin yapay zeka alanındaki teknoloji gelişimini destekleyeceklerini de ifade etti.

Bakan Şimşek, şu şekilde devam etti: “Türkiye, yapay zeka devrimini yönetmeye hazırlanıyor. Türk Telekom’un lisans yenileme sürecinde fiber optik altyapıya yatırım önemlidir. 5G+ yatırımları yakında başlayacak ve yurt dışından büyük yatırımlar bekleniyor.”

SAVUNMA SANAYİSİNDE YENİ HEDEFLER

Bakan Şimşek, savunma sanayisinde yürütülen 1100 projenin değerinin 100 milyar doları bulduğunu ve bu yıl 200 projenin tamamlanacağını açıkladı. Türkiye’nin savunma sanayisindeki ihracatının bu yıl dünya genelinde ilk 10’a girmesi bekleniyor.

TERÖRÜN MALİYETİ 2 TRİLYON DOLAR

Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek, PKK’nın feshi durumunun Türkiye için önemli ekonomik kazanımlar sağlayacağını belirtti. İçişleri Bakanlığı tarafından yapılan araştırmalara göre, terör nedeniyle yaşanan fırsat maliyetinin 50 yıllık dönem içerisinde 2 trilyon dolar civarında olduğunu ifade etti.

Şimşek, “Terörün sona ermesiyle birlikte daha demokratik ve kapsayıcı bir Türkiye ortaya çıkacak.” diyerek, gelecekteki ekonomideki olumlu yansımaları vurguladı.

BANKALARA FİNANSMAN İÇİN ÇAĞRI

Bakan Şimşek, Merkez Bankası’nın dezenflasyondaki başarısının sürdürülebilir büyümeyi sağlayacağını belirtti. “Bankacılık sektörüne dönük talepler vardır. Finansmana erişim, kredi maliyeti ve teminat sorunları gibi konuları dikkate alarak, bu konuda daha fazla iş birliğine önem vermeliyiz.” ifadelerini kullandı.

Özellikle ihracatçıları desteklemeye yönelik atılan adımların devam edeceğini söyleyen Şimşek, “Nitelikli yatırımları teşvik ederek, ülkemizin dış ticaret açığını kapatmayı planlıyoruz” dedi.

“`